Πέμπτη 16 Αυγούστου 2012



ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΑ ΠΛΕΚΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΒΕΛΟΝΑΚΙ.

Ο ΠΡΟΛΟΓΟΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΓΓΕΛΟ ΑΓΓΕΛΕΤΟ!
ΕΝΑ ΜΕΓΑΛΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ!

« Όταν όμως από ένα μακρινό παρελθόν τίποτα δεν επιζεί, αφού πεθάνουν οι άνθρωποι, αφού καταστραφούν τα άψυχα, μόνες, πιο φθαρτές, αλλά πιο μακρόβιες, πιο άυλες, πιο επίμονες, πιο πιστές, η όσφρηση και η γεύση ζουν για καιρό ακόμα, σαν τις ψυχές, για να θυμούνται, να

περιμένουν, να ελπίζουν, πάνω σ’ όλα αυτά τα ερείπια, να βαστούν χωρίς να λυγίζουν, πάνω στη μικρή σχεδόν άυλη σταγόνα τους, το τεράστιο οικοδόμημα της ανάμνησης…» Marcel Proust, A la recherche du temps perdu.

Για μια ακόμη φορά η Σέβη Τηλιακού βουτά την μαντλέν της σε ένα φλιτζάνι ζεστό μυρωδάτο τσάι βρασμένο στην σταχτόμαυρη επιφάνεια μιας στόφας της αμέσως μεταπολεμικής Ρόδου, για να βγουν από αυτό, με αόρατο όχημα τις καταγραμμένες αλλά καθεύδουσες στην λήθη αισθήσεις των παιδικών και εφηβικών της χρόνων βίοι και πολιτείες, δύσκολοι Καλβινικοί έρωτες που ακροβατούν σε χαλαρό σχοινί μέχρι αυτό να τεντωθεί αναπάντεχα για να προκαλέσει την ανατροπή, ανθρώπινες σχέσεις εξουσίας σε μινιμαλιστικό μεσογειακό φόντο που φέρνει στον νού αόριστα τον Λόρκα αλλά εδράζεται στο ανεξίτηλο της προσωπικής εμπειρίας που βρίσκεται σε συνεχή διάλογο με το συλλογική μακρά πεπαλαιωμένη πρακτική που συμβατικά αποκαλούμε «παράδοση».

Το μυθιστόρημα ξεκάθαρα και αναπότρεπτα γυναικείο. Όχι θηλυκό, γυναικείο, με κεφαλαία τα γράμματα. Η μητριαρχία στα Δωδεκάνησα είναι καθεστώς, θεσμός, modus vivendi. Οφείλεις να την (από)δεχθείς αν δεν θέλεις να αποβληθείς. Η Βαλασία – Μπερνάρντα Άλμπα δεν θα μπορούσε παρά να αποτελεί το βελονάκι με το οποίο πλέκεται το μυθιστόρημα, έστω και με την παραβατική της συμπεριφορά στην ανάγκη της για άσκηση εξουσίας πάνω στους άλλους. Μικροί ή μεγάλοι σκελετοί, ακόμη και επιφανειακά ασήμαντα λείψανα κρύβονται στα ράφια κάθε βαθειά μητριαρχικού ερμαριού.

Μα και η πρωταγωνίστρια της ιστορίας κρύβει μια μικρή Βαλασία – πώς θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά; Το νήμα της εξουσίας γύρω από τον άντρα πλέκεται με επιδέξιες, ακόμη και όταν είναι ασυνείδητες ή έστω υποσυνείδητες κινήσεις, μιας και το βελονάκι «δουλεύει» σχεδόν μόνο του. Υπάρχει όμως ένα λαμπρό αντίβαρο τόσο στο μυθιστόρημα όσο και στην

πραγματικότητα της θεσμικής μητριαρχίας. Η εξουσία δεν ευνουχίζει για να επιβληθεί πλαγίως. Δεν ακρωτηριάζει την αρσενική altera pars.

Μέσα στην διήγηση της Σέβης παρεισφρέουν και αυτοβιογραφικά στοιχεία, που την κάνουν πειστικά και αφήγηση. Το σκηνικό με τις λιτές, σχεδόν στιγμιαίες αναφορές σε πρόσωπα και πράγματα του Ροδίτικου χωροχρόνου δεν διακινδυνεύει ούτε στιγμή να ολισθήσει σε φολκλορικά ή εθιμο-γραφικά παραπτώματα και περιορίζεται στον ρόλο της ανάδειξης των χαρακτήρων και των δρώμενων.

Διήγηση χειμαρρώδης αλλά και δωρική, πειστική, χωρίς εξεζητημένες καλλιέπειες και λογοτεχνικές φιοριτούρες, που όμως διευθύνει το χορόδραμα των χαρακτήρων με σημειολογικές αρετές που χαρακτηρίζουν τα αποσπάσματα του ερωτικού λόγου των πρωταγωνιστών και των δευτεραγωνιστών της μυθιστορίας. Ερωτικός λόγος λεκτικός και συμπεριφορικός για τους εξοικειωμένους με τον Roland Barthes.

Και τέλος η κάθαρση. Το τέλος – Κάθαρση. Ο χαμένος χρόνος επαν-ευρίσκεται, επανα-προσδιορίζεται και επανα-διατυπώνεται από την Σέβη. Όχι μόνον ο χαμένος χρόνος των ηρωίδων της, αλλά και της ίδιας μέσω αυτών.
Like ·

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου